دنبال کننده ها

۱۳۹۶ مرداد ۹, دوشنبه

خبرگزاری آريا - گفتگو با محمد جواد ظريف درباره زندگي اقتصادي در ايران

[ad_1]



گفتگو با محمد جواد ظريف درباره زندگي اقتصادي در ايران

خبرگزاري آريا - ترميم روابط سياسي ايران با کشورهاي جهان در نتيجه حل موضوع هسته‌اي و دستيابي به مزاياي اقتصادي و سياسي برجام دو هدفي بود که از همان ابتداي رياست جمهوري حسن روحاني مورد تأکيد قرار گرفت.
گفتگو با محمد جواد ظريفگفتگو با محمد جواد ظريف , مأموريتي که انجام آن بر عهده وزارت امور خارجه و بويژه محمدجواد ظريف قرار داشت
و اگرچه با دستيابي به برجام به هدف تعريف شده‌اش دست يافت اما مجموعه‌اي از رويداد‌ها همچون روي کار آمدن
دونالد ترامپ در امريکا و موضع‌گيري پرفراز و نشيب او درباره توافق و طرح تحريم‌هاي جديد کنگره بر پيچيدگي‌هاي اين مأموريت افزود.
با وزير امور خارجه ايران يک روز قبل از تصويب تحريم‌هاي جديد آمريکا گفت‌و‌گو کرديم.گفتگو با محمد جواد ظريف
تحريم‌هايي که با اکثريت آرا در مجلس نمايندگان و سناي امريکا به تصويب رسيد و اما و اگرهايي را پيرامون
پايبندي امريکا به تعهدات برجامي‌اش به وجود آورد.گفتگو با محمد جواد ظريف
ما هديه خروج ايران از برجام را به آقاي ترامپ نخواهيم دادظريف در اين گفت‌و‌گو که مشروح آن در ويژه نامه روزنامه ايران به مناسبت تحليف رياست جمهوري منتشر
مي‌شود، از تأمين اهداف اقتصادي ايران و رهاورد لغو تحريم‌هاي هسته‌اي سخن گفت و تحريم‌هاي جديد
را اگرچه غيرقانوني دانست اما تأکيد کرد که وارد حوزه برجام نمي‌شود.
او همچنين در حالي که از پيگيري شکايت ايران در کميسيون مشترک ايران و 1+5 خبر داد، گفت که
«ما هديه خروج ايران از برجام را به آقاي ترامپ نخواهيم داد».
گفتگو با محمد جواد ظريف
اين گفت‌و‌گو از نظر مي‌گذرددومين سالروز نهايي شدن برجام را پشت سر گذاشتيم، اين توافق پس از استقرار ترامپ بحث‌هاي
جديدي را به دنبال داشته و باز هم خبرساز شده است. وضعيت برجام را در دو سالگي چگونه ارزيابي مي‌کنيد؟
برجام بايد موانعي را از سر راه برنامه اقتصادي ايران برمي‌داشت، تهديد‌هايي را رفع مي‌کرد و برنامه هسته‌اي
ايران را از برنامه‌اي که از نظر شوراي امنيت ممنوع بود، به برنامه‌اي پذيرفته شده تبديل مي‌کرد.
در حوزه مسائل هسته‌اي اين کار را به شکل کامل انجام داد، يعني نه تنها پرونده‌هاي اتهامات عليه ايران بسته شد‏
بلکه ما امروز جزو معدود کشورهايي هستيم که در غني‌سازي هيچ محدوديتي نداريم، اين در حالي است
که تعداد قابل توجهي از کشورهاي دنيا اين امکان را ندارند زيرا بر اساس قرارداد «يک، دو، سه» که با امريکا
مي‌بندند بايد غني‌سازي خود را محدود کنند. گفتگو با محمد جواد ظريف
ولي درباره ايران شوراي امنيت اين حق را به رسميت شناخته است و حتي از کشورها خواسته با ما همکاري کنند.
در کنار آن تهديدهايي که عليه ايران بوده رفع شده، اين به معني پايان خصومت‌ها نيست بلکه تهديدهايي که با
استفاده از بهانه هسته‌اي عليه ايران وجود داشت به طور کامل کنار رفته‌اند.
در حوزه موانع اقتصادي نيز اصلي‌ترين مسائل کنار رفته‌اند. گفتگو با محمد جواد ظريف
نفت ما به فروش مي‌رسد، پول به کشور وارد مي‌شود، بعضي بانک‌ها هنوز با ما همکاري نمي‌کنند که اين به ديگر
مسائل مربوط مي‌شود و برجام عملکرد خود را در اين حوزه با موفقيت به ثبت رسانده است.
در اکثر حوزه‌ها به تمام خواسته‌هاي خود رسيده‌ايمآيا ايران به تمام اهداف مد نظر خود از طريق برجام دست يافته است؟
نه اين اتفاق نيفتاده است. امريکايي‌ها براي آنکه ما به تمام ظرفيت‌هاي برجام نرسيم همه گونه بدعهدي کردند‏‏.
ولي اين به معناي آن نيست که برجام توافق موفقي نبوده.
در اکثر حوزه‌ها به تمام خواسته‌هاي خود رسيده‌ايم و در بعضي حوزه‌ها به بخشي از خواسته‌هاي خود دست
يافته‌ايم
اين به معناي آن نيست که امريکا حسن نيت داشته يا لطفي به ما کرده، بلکه اين دستاوردها با حضور مردم
در انتخابات و پيشرفت‌هاي علمي کشور ممکن شده است و از اين‌رو آنها ناگزير شدند پاي ميز مذاکره بيايند
و حقوق ما را به رسميت بشناسند.گفتگو با محمد جواد ظريف
ما بايد بدعهدي‌هاي امريکايي‌ها را اعلام کنيمالبته خصومت‌هاي آنها در ديگر حوزه‌ها هنوز به جاي خود باقي است و تمام تلاش خود را در آن بخش‌ها به کار
مي‌بندند. از اين‌رو ضمن آنکه ما بايد بدعهدي‌هاي امريکايي‌ها را اعلام کنيم و به جهان بگوييم که به امريکا
نمي‌توان اعتماد کرد، همان طور که در عمل موفق بوديم و امروز حتي دوستان امريکا اذعان مي‌کنند که نمي‌توان
به دولت ايالات متحده اعتماد کرد، همزمان هم بايد خود را باور کنيم و اينکه ثابت کرديم با توان خود، هدايت رهبري
معظم انقلاب، شجاعت رئيس جمهوري و پيگيري تيم مذاکره‌کننده حقوق خود را در جهان تثبيت کنيم.
اين امري مهم است که نبايد آن را فراموش کرد.گفتگو با محمد جواد ظريف
گفتگو با محمد جواد ظريف
کشورهاي طرف توافق هسته‌اي طي ماه‌هاي گذشته به تعهدات اصلي خود پايبند بوده‌اند، اما اقداماتي
چون تصويب تحريم‌هاي جديد در کنگره امريکا عليه ايران زمينه بحث‌هاي اختلافي را به وجود آورده است
چنانچه خود شما اشاره داشتيد روح برجام از سوي امريکايي‌ها نقض شده است.
آيا تحريم‌هاي مصوب کنگره امريکا مي‌تواند برجام را از استفاده کامل از ظرفيت‌هاي خود دور کند؟
اين حوزه‌ها ارتباطي با يکديگر ندارند. افراد جديدي را به تحريم‌هاي گذشته اضافه کردند، که اگر مرتبط با مسائل
هسته‌اي باشد نقض برجام است و اگر نه، با وجود آنکه غيرقانوني است و ما به صراحت با آنها مخالفيم،
وارد حوزه برجام نمي‌شود چون ما پيرامون ديگر مسائل با امريکا مذاکره‌اي نداشتيم. ولي تحريم‌هايي
که برجام برداشته، برنگشته است.گفتگو با محمد جواد ظريف
اگر امروز مي‌بينيم که بانک‌ها در همکاري تعلل دارند چند علت دارد، يکي اينکه فضاي رواني در چندين
سال گذشته عليه اقتصاد ايران ايجاد شد که شکستن آن دشوار و زمانبر است.
بحث در زمينه‌هاي مختلف ادامه دارددوم اينکه بانک‌هاي اروپايي در طول سال‌هاي تحريم تعهداتي به امريکا داده‌اند که هنوز پابرجاست. مشکلات ديگري
هم مربوط به مقررات مالي و پولشويي است که به دليل دوري ايران از فضاي جهاني به وجود آمده و نياز به تغيير دارد.
امريکا با اقدامات خود به دنبال آن بوده است که با متشنج کردن فضاي بين‌المللي امکان سرمايه‌گذاري در ايران را از بين
ببرد که ما آن را نقض برجام مي‌دانيم.
هيأت نظارت بر برجام تصميم مي‌گيرد که برجام در چه سطحي نقض شده و بر اساس آن ما تصميم مي‌گيريم که
در چه فضايي به آن واکنش نشان دهيم.
ايران در جلسه اخير هيأت مشترک برجام چه مسائلي را به‌عنوان نقض برجام از سوي امريکا گزارش داد؟
مسائلي مانند تأخير در نهايي کردن قراردادهاي اقتصادي يا سنگ‌اندازي که امريکا در اجلاس اخير گروه 20
در دستور کار داشته از سوي ايران مطرح شد که در پايان تمام طرف‌ها بار ديگر بر لزوم اجراي کامل برجام تأکيد کردند
که همه بايد به آن متعهد باشند و بحث در زمينه‌هاي مختلف هم ادامه دارد.
در اين حوزه بايد به دقت توجه داشت که آنچه نقض شده، در کدام حوزه است. اينکه يک ماده برجام در کجا عملياتي
شود يک بحث و اينکه يک تخلفي از برجام به اطلاع کميسيون برسد يک مسأله ديگر است.
ما شکايت کرديم از اقدام امريکا اما اينکه اين مسأله به معني تقابل و خروج از توافق باشد، اتفاق نيفتاده است.
ما هديه خروج ايران از برجام را به آقاي ترامپ نخواهيم دادآيا در شکايت ايران به طور خاص به مصاديق نقض توافق اشاره شده است؟
بله، در نامه‌هايي که ما نوشتيم به طور خاص مصاديق را توضيح داده ايم، که بعضي از مسائل مانند قرارداد
ايرباس با پيگيري‌هاي صورت گرفته حل شد و بعضي مسائل هنوز حل نشده است ولي اينکه به مرحله‌اي برسد
که ما بخواهيم از برجام خارج شويم، قطعاً در دستور کار نبوده و در شرايطي که هنوز حوزه‌هاي رسمي و اصلي
برجام کار مي‌کند، ما هديه خروج ايران از برجام را به آقاي ترامپ نخواهيم داد.گفتگو با محمد جواد ظريف
گفتگو با محمد جواد ظريف
موضع‌گيري اخير شما، درباره اينکه گزينه خروج از برجام روي ميز است، بازتاب‌هاي گسترده‌اي
داشت، اين موضع تا چه ميزان امکان اجرايي شدن دارد؟
گزينه خروج بر اساس متن توافق روي ميز قرار دارد، يعني اين خبر و اتفاق جديدي نيست. در ماده 36 توافق
و در قطعنامه شوراي امنيت هم به ايران اين امکان داده شده و به‌عنوان حق ما به رسميت شناخته شده است.
برجام بر اساس بي‌اعتمادي متقابل نوشته شده نه بر اساس اعتماد متقابل و در هرجمله از برجام اين بي‌اعتمادي
به چشم مي‌خورد. ما تحت هدايت رهبري نظام همواره به امريکا بي‌اعتماد بوديم و اين موضوع
را در برجام نهادينه کرديم.
تنها يکي از آنها خروج از برجام استاگر ايران تصميم بگيرد که به دليل بدعهدي آمريکا از برجام خارج شود، در حالي که اتحاديه
اروپا به اين توافق پايبند بوده، واکنش آنها به اين تصميم چيست؟
ما در اين رابطه انتخاب‌هاي متعددي داريم که تنها يکي از آنها خروج از برجام است. گزينه‌هاي ديگري نيز مطرح
است که اروپايي‌ها هم در آن سهيم هستند.
ايران بايد تصميم بگيرد که آيا ماندن در برجام منافعش را تضمين مي‌کند يا خروج از آن. اروپايي‌ها نيز از برجام
منافع دارند و از اين‌رو نمي‌خواهند فضايي به وجود بيايد که امريکا براي آنها تصميم بگيرد و همين رويکرد نيز بخوبي
خود را در طول ماه‌هاي گذشته نشان داده و تداوم دارد.
لذا انتخاب‌هاي ما تا حدي به رفتار و مقاومت اروپا در برابر بدعهدي‌ها و تخلفات امريکا بستگي دارد که اکنون
نشانه‌هاي اميدوارکننده‌اي از اين مقاومت اروپا را در برابر مصوبه جديد مجلس امريکا مي‌بينيم.گفتگو با محمد جواد ظريف
ما همواره گفته‌ايم که همه قصورها و اشکالات بر گردن ماستمخالفان برجام ادعا مي‌کنند، اطلاع رهبر معظم انقلاب از جزئيات مذاکرات صحت ندارد و دولت به دنبال آن است
تا با مطرح کردن اين موضوع، مسئوليت عدم موفقيت برجام را از دوش خود بردارد.
ما همواره گفته‌ايم که همه قصورها و اشکالات بر گردن ماست. هيچ کس در اين موضوع ترديدي ندارد و رهبري
ما را هدايت مي‌کردند و ما مديون اين هدايت هستيم.
ما گزارش‌هاي ريز کار را خدمت رهبري انقلاب ارائه مي‌کرديم، ايشان هرجا مصلحت مي‌ديدند وارد جزئيات مي‌شدند
و هر جا مصلحت مي‌ديدند به هدايت کلي اکتفا مي‌کردند.
ايشان نيز فرموده‌اند که ما خدمت ايشان گزارش‌ها را ارائه کرده‌ايم. ما تمام تلاش خود را کرده‌ايم و هر جا اشکالي
وارد است، از ماست. امروز مخالفان به جاي ادامه ادعاها بايد پاسخگوي پيش‌بيني‌هاي سراپا اشتباه خود باشند.
بايد بگويند که وقتي از هواپيماي کاغذي بر آسمان انتخابات صحبت مي‌کردند چرا همه پيش‌بيني‌هايشان غلط در آمد.
ما به برجام افتخار مي‌کنيمما به برجام افتخار مي‌کنيم و آن را دستاورد بزرگي براي نظام مي‌دانيم و لذا نيازي نداريم مسئوليت اين دستاورد
را از خود دور کنيم.
شما به همين لايحه جديد مجلس امريکا نگاه کنيد. برجام دست کنگره امريکا را براي تحريم عليه ايران تا آنجا
بسته است که حتي وقتي مي‌خواهند تحريم‌هاي شديد عليه ايران وضع کنند مجبور مي‌شوند تحريم‌هاي گذشته
را تجميع کنند. اين را مقايسه کنيد با 5 سال قبل که هر سال دو بار تحريم‌هاي جديد و در حوزه‌هاي اساسي وضع
مي‌کردند و دنيا هم از آنها تبعيت مي‌کرد و حالا براي همين تجميع تحريم‌هاي قبلي دنيا با آنها مخالفت مي‌کند.
يا در همين لايحه تحريم‌هاي ايران را با تحريم‌هاي روسيه مقايسه کنيد و ببينيد اگر برجام نبود امريکايي‌ها در چه
حوزه‌هايي مي‌توانستند عليه ما اقدام کنند.گفتگو با محمد جواد ظريف
گفتگو با محمد جواد ظريف
تحول عمده‌اي در سياست امريکا در دوران ترامپ اتفاق افتادهالبته ما در برابر بدعهدي امريکا با صلابت صحبت مي‌کنيم و در برابر خودشان هم اين حرف‌ها را مي‌زنيم.
ما حرف‌هاي محکم خود را مثل برخي دوستان در مقابل جمعي که براي ما تکبير بگويند بيان نمي‌کنيم‏ بلکه در امريکا
و در مقابل امريکايي‌ها و رسانه‌هاي آنها و نخبگان سياسي آنها با کمال قدرت و صلابت مطرح کرديم.
شما همواره گفته‌ايد که ساختار سياست امريکا به گونه‌اي است که با جابه‌جا شدن افراد، وضعيت
به طور جدي تغيير نمي‌کند، آيا در دولت ترامپ احتمال وجود دارد که خلاف اين بحث ثابت شود؟
نخبگان سياسي امريکا معتقدند که تحول عمده‌اي در سياست امريکا در دوران ترامپ اتفاق افتاده که البته هنوز
براي اظهار نظر قطعي در اين زمينه زود است.
آقاي ترامپ توانسته ساختار سياسي امريکا را دور بزند و بعد از هفت ماه هنوز وزارتخانه‌ها در بدنه و پست‌ها خالي
هستند و لذا ساختاري شکل نگرفته که بتواند عقلانيت ساختاري را حاکم کند.
لذا اين توقعي که قبل از ورود ترامپ به کاخ سفيد وجود داشت که نهادها بر اراده سياسي يک نفر حاکم مي‌شوند
فعلاً عمل نکرده و بسياري از تحليلگران از آن به‌عنوان يک پديده نام مي‌برند. گفتگو با محمد جواد ظريف
من قبل از انتخابات پيش‌بيني مي‌کردم که ترامپ انتخاب شود ولي پيش‌بيني همه اين بود که پس از انتخاب وي،
ساختار سنتي حزبي کار اجرايي را به‌دست مي‌گيرد اما بر خلاف پيش‌بيني‌ها حزب جمهوريخواه حاکم نشده است.
سياست ترامپ در قبال ايران در حال شکل‌گيري استآيا اين تحولات مي‌تواند تغييراتي در رويکرد امريکا نسبت به ايران ايجاد کند؟
براي سخن گفتن در اين زمينه بايد صبر کرد و هنوز سياست ترامپ در قبال ايران در حال شکل‌گيري است.
البته مجموعه نهادهاي امريکا هيچ‌وقت رابطه خوبي با ايران نداشتند و از گروه‌هاي فشار تأثيرپذير بودند.
الان اين سازمان‌ها که احتياط بيشتري دارند، نقش کمي در سياستگذاري ايفا مي‌کنند و لذا بي‌احتياطي در
رفتارها بيشتر است. اينکه مجموعه رفتار دولت قبل با امروز تفاوت جدي داشت يک واقعيت است.
اما اينکه ديدگاه و رفتار مجموعه حاکميت سياسي امريکا نسبت به ايران منفي بوده، بدون ترديد است.
با اين تغييراتي که به وجود آمده، آيا احتمال و برنامه‌اي وجود دارد که در چارچوب آن بتوان مذاکره
با امريکا در ديگر حوزه‌ها را نيز پيگيري کرد؟
قرار ما بر اين بوده که مذاکرات بر سر برجام ادامه داشته باشد تا مطمئن باشيم که بدعهدي امريکا به برجام ضربه
نزند. هنوز مبناي رفتار ما گفته رهبر معظم انقلاب است که فرمودند ما رفتار امريکا در برجام را مي‌آزماييم و بر اساس
آن عمل مي‌کنيم. گفتگو با محمد جواد ظريف
تا حالا امريکا در اين آزمون موفق نبوده و در آينده اگر تحولي صورت بگيرد، در همان زمان بايد صحبت کرد.
اين تمايل همواره از سوي امريکا وجود داشته اما اين ما هستيم که بايد تصميم بگيريم که آيا اين دولت به تعهدات
خود پايبند است که بتوان در حوزه‌هاي ديگر با آنها کار کرد يا خير.گفتگو با محمد جواد ظريف
قرارداد نفتي توتال نهايي شدهبا توجه به مواضعي که ترامپ طي ماه‌هاي اخير در عرصه سياست خارجي داشته است آيا مي‌توان
جهت‌گيري او را در آينده نسبت به ايران پيش‌بيني کرد؟
امروز قابليت پيش‌بيني کمتر شده است اما اينکه چقدر از اين پيش‌بيني‌ناپذيري تعمدي است و چه ميزان نتيجه
به حاشيه رفتن نهادهاي تأثيرگذار که باعث شده سياست‌ها غيرقابل پيش‌بيني شود هنوز معلوم نيست
و براي نظر قطعي بايد صبر کرد.
به نظر من آقاي ترامپ تلاش مي‌کند که با کمترين هزينه از بهره‌برداري ايران از منافع برجام جلوگيري کند و به همين
دليل است که فضاي تنش آلود را حفظ کرده و حتي زماني که مي‌خواهند تمديد تعليق تحريم‌ها را اجرايي کنند
اظهارنظرهاي تند مي‌کنند.
اما تا اينجا موفق نبودند زيرا سرمايه گذاري‌هاي جديد در ايران مانند قرارداد نفتي توتال نهايي شده و اين
نشان‌دهنده موفق نبودن دولت ترامپ حتي در همين سياست ايجاد فضاي نامطمئن اقتصادي است.
مهم اين است کشوري که هر روز تحريم جديد عليه ايران وضع مي‌کرد و بقيه کشورها را به دنبال خود مي‌کشيد،
امروز دستاورد برجام اين است که امريکا مي‌ترسد با خروج از برجام متحمل هزينه شود و آزادي عمل خود را به
طور کامل از دست داده است.
اوباما دست اين کشورها را خوانده بودکشورهايي که خرد سياسي دارند دنباله‌رو ترامپ نيستند اما متأسفانه بعضي از کشورهاي
منطقه، به اين روند دامن مي‌زنند، دليل اين تفاوت ديدگاه و عمل در چيست؟
بايد گفت اين کشورهاي منطقه، بيشتر به‌دنبال آن هستند که ترامپ را همراه خود کنند زيرا در زمان اوباما آنها
نگران بودند که او وارد بازي آنها نمي‌شود.
ما هيچ مشکلي با همسايگان خود نداريم بلکه بعضي از کشورهاي همسايه ما هستند که مشکلات ذاتي
در داخل جوامع خود دارند و تلاش مي‌کنند با دشمن‌سازي از ايران اين مشکلات را فرافکني کنند.گفتگو با محمد جواد ظريف
اوباما دست اين کشورها را خوانده بود و مي‌گفت بايد از فرافکني خودداري کنيد. مشکلات شما به ايران ربطي ندارد.
ما معتقديم امنيت در کشورهاي همسايه ما، امنيت کشور ماست و اگر ناامني به وجود بيايد براي ما نيز هزينه ساز است.
آنچه عليه ايران مي‌گويند واقعي نيستاز اين‌رو ما به‌عنوان يک کشور با ثبات و امن به دنبال ناامني نيستيم. اين کشورها تا پيش از برجام مشکلات خود
را در سايه ايران هراسي مخفي مي‌کردند اما امروز اين امکان را از دست داده‌اند و به دنبال آن هستند که با وارد کردن
امريکا به بازي‌هاي منطقه دستاويزي جديد پيدا کنند.گفتگو با محمد جواد ظريف
گفتگو با محمد جواد ظريف
ما مي‌گوييم آنچه عليه ايران مي‌گويند واقعي نيست و به جاي اين صحبت‌ها بيايند با همکاري ايران خطرات مشترک
مانند افراط‌گرايي را رفع کنند، خطراتي که خود ساخته است و آنها خود پول شکل‌گيري آنها را داده‌اند و حالا گريبان
خودشان را گرفته است. اشتباه آنها اين است که هيولاي افراط‌گرايي خطر ذاتي که دارد
بيش از همه براي خودشان است و از اين‌رو به نفع آنهاست که با ايران همکاري کنند.گفتگو با محمد جواد ظريف
آيا اين امکان وجود دارد که امريکا وارد بازي سياسي ضد ايراني برخي کشورهاي منطقه شود؟
تاکنون سياست‌هاي اعمال شده، سياست خصمانه‌اي بوده است. به نظر مي‌رسد که فعلاً در بيان همين
سياست دنبال مي‌شود. در عمل اما به نظر مي‌رسد امريکايي‌ها مشکل اصلي يعني ناتواني دولت‌هاي منطقه
در برآوردن نيازهاي مردم خود را مي‌فهمند و اميدواريم که درک کنند اين منطقه نياز به درگيري و جدال جديد ندارد.
آنها در سوريه ديدند که بهترين دفاع در مقابل داعش، مقاومت مردم بود و همين روند مي‌تواند در ساير حوزه‌ها نيز
در نظر گرفته شود.گفتگو با محمد جواد ظريف
هيچ جا خانه انسان نمي‌شوديکي از مسئوليت‌هاي وزارت خارجه پيگيري شرايط ايرانيان خارج از کشور است. اين شهروندان
براي بازگشت يا سرمايه‌گذاري در ايران بايد چه برنامه‌اي داشته باشند و وزارت خارجه
براي آنها چه برنامه‌اي دارد؟
تا جايي که به وزارت خارجه مربوط است، ما تمام توان خود را براي خدمات‌رساني به آنها در نظر گرفته‌ايم. هيچ
جا خانه انسان نمي‌شود و ما اميدواريم که آنها براي سرمايه‌گذاري و بازگشت اقدام کنند
زيرا امروز هيچ بازاري به اندازه ايران سود آور نيست و اگر تنها ايرانيان داخل کشور اطمينان و اميد پيدا کنند
و سرمايه‌هاي خود را در ايران به‌کار توليد بيندازند و ايرانيان خارج از کشور نيز سرمايه‌هاي خود را وارد کنند
شايد ما در بسياري از حوزه‌ها ديگر نيازي به جذب سرمايه خارجي نداشته باشيم.
ايران


[ad_2]

لینک منبع